Manisa’nın nüfus bakımından en büyük ilçelerinden biri olan Akhisar, yalnızca ekonomik ve sosyal yapısıyla değil, isminin taşıdığı tarihsel derinlikle de dikkat çekiyor. İlçe merkezindeki 14 mahalle ve 96 kırsal mahallesiyle toplam 180 binin üzerinde nüfusa sahip olan Akhisar’ın adı, antik çağdan günümüze kadar birçok kez değişti.
Antik dönem isimleri Pelopia, Semiramis ve Euhippa
Akhisar’ın bilinen ilk adlarının Pelopia, Semiramis ve Euhippa olduğu kaydediliyor. Antik Yunanca kaynaklarda bu isimler, bölgenin Helenistik dönem öncesi yerleşim karakterine ışık tutuyor.
Seleukos’un verdiği ad Thiatira
Helenistik dönemde şehrin adı, Seleukos İmparatoru I. Seleukos tarafından Thiatira olarak değiştirildi. İmparatorun bu adı, karısının bir kız çocuk dünyaya getirdiğini öğrendikten sonra verdiği aktarılıyor.
Bizanslı Stefanos, adın “kız evlat” anlamına gelen thugatēr sözcüğünden türediğini ifade etse de araştırmalar, ismin Lidya kökenli olma ihtimalinin daha yüksek olduğuna işaret ediyor.
Bizans döneminin iddialı isimleri Ta Siyaterya ve Aspro Kastro
Bizans döneminde bölgeye “kutsal kilise” anlamına gelen Ta Siyaterya adının verildiği, ayrıca sürgün edilen Bizans prensi Theodor’un yaptırdığı beyaz kale nedeniyle şehrin Aspro Kastro (beyaz kale) olarak da anıldığı öne sürülüyor.
Bu ismin, Türklerin bölgeyi fethetmesinin ardından Akhisar’a dönüştüğü iddia edilse de bu görüşün kesin bir bilimsel dayanağı bulunmuyor.
Osmanlı’daki kısa süreli adı Köklice
Osmanlı İmparatorluğu döneminde şehre bir dönem Köklice adı verildiği bilinse de bu isim kalıcı olmadı. Bölgenin çevresindeki tepeye kurulu kale nedeniyle halk arasında “Ak Hisar” kullanımı yaygınlığını korudu.
Amazon efsanesi de var ancak kanıt yok
Bazı efsaneler, bölgenin MÖ 1300’de Amazonlar tarafından kurulduğunu ve ismin Amazon kraliçesi Myrina’nın komutanından geldiğini öne sürüyor. Ancak tarihçiler, bu iddianın bilimsel bir temele dayanmadığının altını çiziyor.
Bugünkü isim kaleden geliyor
Araştırmalara göre Akhisar adının günümüzdeki hâli, kasabaya yakın tepede bulunan kalenin görünümüne dayanıyor. Beyaz taşlardan oluşan kalenin “Ak Hisar” olarak anılması, zamanla birleşerek bugünkü Akhisar adını ortaya çıkardı.
